Tüm dünya genelinde “Dünya Hepatit Farkındalık” günü 28 Temmuz’da kutlanmaktadır. Bu tarihin seçilme nedeni hepatit B virüsünü keşfeden Prof. Baruch Blumberg’in doğum günü olması nedeniyledir.

Viral Hepatitle Savaşım Derneği olarak viral hepatitler hakkında farkındalık, önleme, korunma ve tedavi konusunun ele alındığı bu günde bu alanlarda iyileştirme ve geliştirme çalışmaları yapmaktayız.

Dünya hepatit günü sloganları ‘Test yaptırın, Korunun, Tedavi olun, Aşılanın’ dır. Günümüzde viral hepatitler (bulaşıcı sarılık hastalıkları) halen ciddi halk sağlığı sorunları arasında önemini korumaktadır. Özellikle hepatit B ve hepatit C mikropları uzun vadede kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine yol açabildiği için toplumun yazılı ve görsel basın aracılığıyla bilgilendirilmesi oldukça önemlidir.

Hepatit B yani B tipi sarılık hastalık mikrobuyla karşılaşan kişilerin bazısı kendiliğinden iyileşir ve bağışıklık kazanır ama bir kısmında da hastalık mikrobu vücuttan atılamaz ve taşıyıcılık denen durum oluşur. Taşıyıcı olan kişilerin de bir kısmında zaman içinde müzmin karaciğer hastalığı, siroz ve karaciğer kanseri gelişme riski fazladır.

Hem hepatit B (B tipi sarılık) hem de hepatit C (C tipi sarılık) hastalıklarının bulaşma yolları şunlardır:

Kan ve diğer vücut sıvılarıyla bulaşma,

Deri bütünlüğünün bozulduğu durumlarda (kesik-açık yara vb) hepatit mikrobunun bulaşması,

Cinsel ilişki,

Hepatit taşıyıcı gebeden bebeğine bulaşma.

Bu bulaşma yollarının farkında olarak B ve C tipi sarılık mikroplarından korunmak için dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:

• Traş bıçağı, diş fırçası, küpe, tırnak makası gibi kişisel malzemeleri diğer insanlarla

paylaşmaktan kaçınınız.

• Dövme veya piercing yaptırırken temiz iğneler kullanıldığından emin olunuz.

• Berbere gittiğinizde temiz traş bıçağı ve ustura kullanıldığından emin olunuz.

• Cinsel ilişki sırasında, özellikle çok eşli durumlarda, mutlaka prezervatif kullanınız

• Yasadışı ilaç ve uyuşturucu kullanmayınız, iğne ve şırınga kullanımında dikkatli olunuz.

• Eğer sağlık görevlisiyseniz, iğne kullanımını güvenli yöntemlerle gerçekleştiriniz.

• Gebe iseniz mutlaka B tipi sarılık mikrobu olup olmadığına ilişkin test yaptırınız

• Ailenizde (özellikle anne baba kardeş eş gibi yakın akrabalarınızda) sarılık hastası, siroz veya hepatite bağlı gelişen kanser hastası varsa mutlaka test yaptırınız.

Hepatit B aşısı B tipi sarılık hastalığını önlemenin en iyi yoludur. B tipi sarılık mikrobu ile karşılaşmadan önce toplam üç doz aşı yaptırırsanız hayat boyu B tipi sarılık olmama şansına kavuşursunuz. Ama mikrobu önceden alıp taşıyıcı kaldıysanız aşı sizi hastalanmaktan korumayacaktır. Bir kişide B tipi veya C tipi sarılık hastalığı olup olmadığını anlamanın tek yolu kan tetkiki yapılmasıdır.

Ülkemizde her yeni doğan bebek ücretsiz olarak sağlık ocaklarında ve doğum yapılan hastanelerde B tipi sarılık için aşılanmaktadır. Ailesinde hepatit hastası olan kişilere ve daha birçok riskli kişinin hepatit B aşısı Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak yapılmaktadır. Ayrıca risk grubu denilen taşıyıcı kişilerin yakın aile bireylerinin aşıları da Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak yapılmaktadır.

Hepatit C yani C tipi sarılıktan korunmak için henüz bir aşı yoktur. Siz de sarılık hastası olmamak için: Test yaptırın, Korunun, Tedavi olun, Aşılanın.

Prof. Dr. M. Cemil Savaş

GAÜN Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

Viral Hepatitle Savaşım Derneği

Gaziantep İl Temsilciliği