Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Bayram “Hücre Kültürü Laboratuarı” ve yürüttüğü projeler hakkında bilgi verdi.
Hücre Kültürü Laboratuarında, hücreleri üretmeye başladıklarını belirten Prof. Dr. Bayram, hücre kültürünün deneysel araştırmalarda çok önemli olduğunu söyledi. Hava yollarında “bronş” ve “alveol” denilen hava keseciklerinin hücrelerini üretmekte olduklarını ifade eden Bayram, bu hücrelerin bir kısmının yurt dışından satın alınıp, laboratuar ortamında çoğaltılarak deneylerde kullanıldığını, bir kısmının ise tümör nedeniyle çıkarılan akciğerlerin, teşhis için işe yaramayan kısımlarından doğrudan üretildiğini kaydetti.
Bayram, “Yurt dışından satın alınan akciğer hücreleri bizim dışımızda bir de Hacettepe Üniversitesi Çocuk Alerji bölümünde üretiliyor. Yani Türkiye’de bu işi yapan az sayıda laboratuarlardan biriyiz. Ancak, direkt olarak insan akciğerinden hücre üreten Türkiye’deki ilk ve tek laboratuarız. Bu hücreleri, tümör nedeniyle çıkarılan akciğerlerin teşhis için işe yaramayan kısımlarından üretiyoruz” şeklinde konuştu.
Uygulanılan bu metodu, Londra Üniversitesi’ndeki doktora çalışmaları sırasında öğrendiğini vurgulayan Bayram, dünyada bu yöntemi kullanarak akciğer hücre kültürü yapan ikinci laboratuar olduklarını ifade etti. Bayram, “Laboratuarımızda halen Gaziantep Üniversitesi Araştırma Fonu ve TÜBİTAK tarafından desteklenen projelerimiz kapsamında, dizel motorlu araçların egzozlarından çıkan kurum ve zararlı maddelerin insan akciğer hücreleri üzerindeki etkilerini araştırıyoruz. Bu tür hava kirleticilerin insanda nefes darlığı ve astım gibi kronik akciğer hastalıkları ile akciğer kanseri gelişiminde rol oynadıkları düşünülmektedir. Ancak bu etkinin altında yatan mekanizmalar yeterince bilinmemektedir. Biz çalışmalarımızda hava kirleticilerin kronik hava yolu hastalıkları ve akciğer kanseri gelişimindeki rolünü aydınlatmaya çalışıyoruz. Bu metot ile üretilen hücre kültürleri yürütmekte olduğumuz çalışmalar dışında da çok kapsamlı ve geniş araştırmalar yapılmasına fırsat sunan bir modeli oluşturmaktadır” diye konuştu.
Hava kirliliğinin tüm dünyada ciddi bir sorun olduğunu belirten Bayram, “Ekonomik ve verimli olması bakımından dizel motorlu araçların kullanımı giderek artıyor. Bu araçlardan çıkan duman, kurum gibi maddeler insan sağlığını olumsuz yönde etkiliyor. Dolaysıyla amacımız bu kurumun hücre düzeyinde ne gibi etkilere yol açtığını araştırarak bu zararı azaltmanın veya önlemenin yöntemlerini bulmak” ifadesinde bulundu.
Gelecekte de değişik alanlarda bu çalışmaları sürdürmeyi düşündüklerini söyleyen Bayram, daha sonra nefes darlığı, kronik bronşit, astım, akciğer kanseri gibi hastalıklara yönelik araştırmalar yapmayı hedeflediklerini kaydetti.